On sekizinci asrın namlı çiçekçilerinden; tohumdan elde edilmiş “güzîde kırlangıç” adında bir lâlesi vardır. Bibl. : Ubeydullah, Tezkirei şükûfeciyan.

Geçen asır sonlariyle asrımız başının değerli hattatlarından; 1832 de Muhsinzâde ailesinin Kuruçeşmedeki yalısında doğdu; babası İkinci Mahmudun Istablı âmire müdürü Muhsinzâde Mehmed beydir; ilk tahsilini Beşiktaşta Kapuağası mektebinde yaptı, yazı sa...

Geçen asır sonlarında yetişmiş maarifçilerimizdendir. Sadrâzam Tunuslu Hayrettin Paşanın mühürdarlığında, Encümeni Teftiş ve Muayene azalığında, uzun zaman da bu encümenin reisliğinde bulunmuş, Meclisi Kebiri Maarif reisi olmuş ve memuriyetinden tekaüt...

Kanlıcada Lâle devrinin en meşhur yalılarından biriydi; Üçüncü Ahmedin, Nevşehirli Damad İbrahim Paşanın ve Lâle devri yârânının bulundukları çırağan âlemlerine, üdebâ ve şuarâ sohbetlerine sahne olan bu yalının sâhibi Yenişehirli Abdullah Efendi, Patr...

On sekizinci asır ülemasından, şeyhülislâmların elli yedincisi, Lâle devrinin şeyhülislâmıdır. Gençliği ve ilk medrese tahsili memleketi olan Yenişehirde geçmiştir. İstanbula geldiğinde imtihan vererek müderris oldu, medreseleri sırasiyle devrederek Sü...

On yedinci asır ortalarında namlı binicilerden ve ok atıcı pehlivanlardan; Dördüncü Mehmed devrinde kemankeşler ile okçu ve yaycı esnafı arasında Okmeydanı ve oradaki atıcılar tekkesi yüzünden çıkan uzun ve dedikodulu mücadelede atıcıların en ateşli si...

İstanbulda son karagözcülerdendir; hayatı hakkında bilgi edinilemedi. Bibl. : S. N. Gerçek, Türk temâşası.

On yedinci asır celveti şeyhlerinden; babası Hüdaî Aziz Mahmud Efendinin zâkir başısı idi; kendisi de Aziz Mahmud Efendiden sonra Hüdaî dergâhına şeyh olan Balıkesirli Dizdar zade Ahmed Efendinin halifesi, Atpazarlı Osman Efendi ile Selâmi Ali Efendini...

On Sekizinci asır sonlarının kibar ulemasından, Üçüncü Selim devrinin büyük ölçüde ve kökten ıshalata tarafta devlet adamlarından; 1730 (1143H.) de doğdu; babası fetvâ emini Kırımlı Osman Efendidir; Tatarcık lâkabını, pek küçük yaşta iken bu nisbetle a...

On sekizinci asrın namlı musikişinaslarından, Dördüncü Mehmed zamanında Anadoludan gelmiş, Tophanede yerleşerek Tomtom camiine imam, camiin altında Topçu başı Bâli ağanın hayır eseri olan sibyan mektebine de muallim olmuştu. Sesi gayet güzeldi, çocukla...

On altıncı asrın ikinci yarısında İstanbulun en namlı hattatlarından; aslı Kırımlı olduğundan ötürü Tatar lâkabı ile anılırdı. Şeyh Hamdullahın torunu hattat Derviş Mehmedin yetiştirmesidir; nesih, sülüs ve reyhanî yazılarda İkinci Selim ve Murad zaman...

Onsekizinci asırda Lâle devri hekimlerinden ve Damad Nevşehirli İbrahim Paşanın kapısıkulu halkından idi; Hekimbaşılığa kadar yükselmiş, 1764 (H. 1178) de ölmüştür. Bibl. : M. Süreyya, Sicilli Osmanî, III.

Onsekizinci asır devlet adamlarından ve namlı hattat; “Mutbak emini” lâkabile meşhur Kösec Hüseyin Efendinin oğluydu, sülüs ve nesih şeyhâne yazıyı Suyolcuzade Mustafa Efendiden tahsil etmişti. Bir ara Rami Mehmed Paşa yerine reisülküttap olmuş, 1710 (...

1590 (H. 1000) yılından evvel yaşamış İstanbul ricalinden ve devrinin namlı hattatlarından; yazıda büyük şehrin seçkin şöhretlerinden Şükrullah Halifenin yetiştirmesidir. Bibl. : Müstakimzâde, Tuhfei hattâtin.

Onyedinci asır ortalarında İstanbulun büyük şöhretlerinden olmuş bir Nakşî şeyhidir; 1666 (H. 1077) da Musulun İmadiye taraflarında, Mehmet adındaki oğlunun “mehdi” olduğunu iddia ve ilân etti. Musul valisi Hacıpiroğlu Pehlivan Ali Paşa ile İmadiye hâk...

Onsekizinci asrın namlı Nakşî şeyhlerinden: Üsküdardaki Hacı hoca mescidi ve tekkesi, Kocamustafapaşalı Abdullah Paşa tarafından bu zat için yaptırılmıştı. Bibl. : Hâdikatül cevâmi, II.

Onsekizinci asır maliyecilerinden ve hattatlarındandır; Enderunu hümayûn gilmanları arasından yetişmedir, yazıyı Ağakapılı İsmail Efendiden öğrenmişti. Saraydan çıktıktan sonra maliye kalemine intisab etti, üçüncü defterdarlığa kadar yükseldi ve 1758 (...

Onsekizinci asır hattatlarından; divanı hümayûn kâtipliğinden sadrazam kethüdalığına kadar yükseldi, yazıyı Kâtipzade Mustafa Efendiden öğrenmiş, bilhassa hurda talik yazıda hüner sahibi olmuştu. 1763 (H. 1177) de öldü, evinin yanında Sarı Musa camii m...

Onsekizinci asır hattatlarından; ilk üstadı Edirnede Kavafzade Hüseyin Efendi oldu, yazıya karşı duyduğu derin aşk ile İstanbula gelerek büyük yazı üstadı Emîr Efendiye intisab etti ve ondan icazetname aldı. Sarayda Hasoda oğlanlarına yazı muallimi tay...

Onyedinci asrın tohum sahibi namlı çiçekçilerinden; “Abdi Çelebi” diye de anılır; 1698 (H. 1110) de yetiştirdiği güvez bir buhuruna “Sorgucu Hindî” adı verilmişti. Bibl. : Ubeydullar, Tezkirei şükûfeciyan.

Onsekizinci asır ricâlindendir; halk ağzında gayet zengin olduğu söylenir; Üsküdarda, Ayazma islekesile Salacık arasında o sahilin namlı yalılarından birine sahipti. O devrin âdetince, zengin olarak dile gelenler, vazifelerinde mallarının müsaderesiyle...

Onsekizinci asır hattatlarından; defterdar kalemi kâtiplerindendi, oturduğu semte nisbetle “Akbıyıklı” diye de anılırdı. Bibl. : Müstakimzâde, Tuhfei hattâtin.

Onyedinci asrın birinci yarısında yaşamış büyük âlim ve devlet adamı; babası, İstanbula Cezayir ve Tunus taraflarından gelip yerleşmiş bir Mağrip şehzâdesi imiş. Halil Paşanın kardeşi Beylerbeyi Mehmed Paşaın kızıile evlenmiş ve bu izdivaçtan Sarı Abdu...

Onsekizinci asır hattatlarından; asrının namlı sanatkârlarından ressam Ömer Efendinin oğlu, sülüs ve nezih yazıyı babasından öğrendi, icazetnamesini de kıymetli bir hattat olan büyük kardeşi Mehmet Efendiden aldı. Zamanının meşhur tiryakilerinden ve “E...

Onsekizinci asır şair ve hattatlarından; şiirlerinde Fâiz mahlâsını kullanırdı; bir gazelinden alınmış olan aşağıdaki beyitler, sülüs ve nesih yazıda kıymetli bir sanatkâr olan bu zatin, tezkire sahibi Mirzazâde Salimin tabiriyle; şiir tarafının da mam...