1051-1075 / 1127
Ansiklopedi

ABDİSÜBAŞI SOKAĞI
Fatih kazasının Fener nahiyesinde Abdisübaşı ve Hatipmuslâhaddin mahalleleri ve İncebel sokağı ile Camcıçeşmesi yokuşu arasındadır. İn cebel sokağı kavşağından yukarı oldukça dik bir yokuştur; sol tarafında Mismarcı yokuşunun alt başiyle kavuşur. Evler...
Ansiklopedi

ABDULLAH
On sekizinci asır başlarında yaşamış namlı cerrahlardan, dükkânı Galatada indi.
Bibl. : Ahmet Refik, XII. asırda İstanbul hayatı.
Ansiklopedi

ABDİSÜBAŞI CAMİİ
Fenerde kendi adını taşıyan mahallede, İncebel sokağı ile Abdisübaşı sokakları kavşağındadır. İlk defa Fatih Sultan Mehmed devri ricalinden Abdi Sübaşı adında bir hayır sahibi yaptırmıştı, zamanla vakfı tükenmiş, harab olmuş, Kanunî Süleyman devrinde K...
Ansiklopedi

ABDİ KÂMİL EFENDİ (Selânikli)
Muallim; İstanbulda yeni usûl ilk iptidai mektebini açan zattır. Süleymaniyedeki Taş mektepte açılan bu okul, İstanbulda eski mahalle mekteplerinin birer birer kapanarak yerlerine yeni ilkokulların açılmasına, Türkiyede büyük ki Taşmektep onun idaresin...
Ansiklopedi

ABDİPAŞA SOKAĞI
Boğaziçinde Çengelköyünün Yenimahalle sokaklarındandır; Kalantor sokağı ile Bakırcıbaşı sokağı arasında kaba taş döşeli, bozukça, bir araba rahat geçebilecek kadar geniş bir yoldur; üç yerinde havagazı feneri vardır; Kalantor sokağı tarafından gelirken...
Ansiklopedi

ABDİ PAŞA (Abdürrahman)
On yedinci asrın Türk müverrih ve şairlerinden, devlet adamı; Enderunu hümayun gılmanları arasından yetişmedir. Anadoluhisarlıdır; pek küçük yaşta saraya girmiş, 1650 de Hasodaya alınmış, Dördüncü Mehmedin ilk yıllarında kendi adına nisbetle anılan bir...
Ansiklopedi

ABDİ EFENDİ (Mühürdar Hacı)
On sekizinci asrın İstanbullu devlet adamlarından ve şairlerinden; kayın pederi Reisülküttab Mehmed Efendiye nisbetle “Üç Anbarlı Damadı” diye de maruftur, 1699’a doğru doğmuştu. 1764 de ölmüştür. Damad Nevşehirli İbrahim ve Koca Ragıb gibi büyük vezir...
Ansiklopedi

ABDİ EFENDİ SOKAĞI
Üsküdarda İmrahor sokaklarındandır; Hudaimahmud sokağı ve Kaptanpaşa sokağı ile Aziz Mahmudefendi sokağı arasındadır (B. : İmrahor); ilk iki sokakla bir üç yol ağzı kavşağı yapar. İki araba geçebilecek kadar geniş, kaba taş döşeli, bozukça, Aziz Mahmud...
Ansiklopedi

ABDİ DEDE (Hakkâk)
Son devrin değerli zâkirlerinden ve ilâhi bestekârlarındandır; Kocamustafapaşa dergâhının bir odasında münzevî hayatı sürerdi; âyinlerinde tekkenin ihyitar zâkirbaşısı ilk ilâhiyi okur, alt tarafını bu Abdi Dede idare ederdi. Hakkâklikte kıymetli bir ü...
Ansiklopedi

ABDİ DEDE
Asıl adı Abdülkerimdir, Kasımpaşa mevlevihanesi dervişlerinden ve on sekizinci asrın namlı hattatlarından idi. Sülüs ve nesih yazıyı Ressamzade Mehmed Efendiden öğrenmişti, tâlikte kuvvetli bir hattattı. Pek çok eser bırakmıştır. 1766 (H. 1130), de, ak...
Ansiklopedi

ABDİ EFENDİ (Basmacı)
İstanbulda on sekizinci asır sonlariyle on dokuzuncu asrın birinci yarısında yaşamış Şark musikisinin büyük üstadlarından biridir. Şöhretinin ilk parlak zamanı, Üçüncü Selim devri olmuş, sonra İkinci Mahmuda intisab etmiştir. 1859 da ölmüştür.
— Acem ...
Ansiklopedi

ABDİ EFENDİ
On sekizinci asır ortalarında yaşamış ve İstanbul ihtilâllerinin en önemlilerinden biri olan 1730 Patrona Vak’ası üzerine bir tarihçe kaleme almış bir muharrirdir..
Bibl. : İnönü Ansiklopedisi.
Ansiklopedi

ABDİ ÇELEBİ CAMİİ
Samatyada Sulumanastırda, kendi adını taşıyan mahallededir. Kapısı Marmara caddesindedir, Müdafaayı Milliye caddesiyle Samatya arkası sokağının köşesinde dolma bir sed üzerindedir. “Yedim İçtim Camii” ve “Yenicami” isimleriyle de anılır.
Hadikatülcevam...
Ansiklopedi

ABDİ ÇELEBİ MAHALLESİ
Fatih kazasının Samatya nahiyesi mahallelerindendir. Samatya tramvay caddesi, Merhaba caddesi, Hocakadın caddesi, Kocamustafapaşa caddesi ve Mütesellim sokağiyle çevrilmiştir.
İç cadde ve sokakları şunlardır: Çamçak sokağı, Balta çıkmazı, Hacıkadın çeş...
Ansiklopedi

ABDİ DEDE
Asıl adı Abdullahtır. Kasımpaşa mevlevihanesini kuran şeyhtir. On yedinci asrın birinci yarısında yaşamış, zamanında evliyalığına inanılmıştır. Vaızlarını dinlemek üzere tekkesine ilk defa olarak ayak basan kimselere “Safa geldin, falan Efendi” diye ad...
Ansiklopedi

ABDİ BEY (Müsahib)
İkinci Mahmudun gözdesi, saray komik ve dalkavuklarından ve zamanının değerli musikişinaslarındandır. Evvelâ Üçüncü Selimin rikâbı hümayun çavuşlarındandı. Musikideki bilgisi ile temayüz etti, fasıl heyetlerine iştirak etti ve akranı arasında Küpeli Ça...
Ansiklopedi

ABDİ ÇELEBİ (Berber)
On yedinci asırda yaşamış, namlı çiçek meraklılarındandır; Eyyübludur, tohumdan elde ettiği kırmızı bir lâleye “Gülrengi Abdi” adı konmuştu.
Bibl. : Ubeydullah, Tezikei şükûfeciyan.
Samatyada Abdieçlebi Camii
(Resim ve Plân: Reşat Sevinçsoy)
Ansiklopedi

ABDİ BEŞE VE HASAN BEŞE KARDEŞLER
On yedinci aısr sonlarına doğru yaşamış, İstanbulun namlı çiçekçilerinden; çiftçilik ile geçinirlerdi; bundan ötürü ilk defa kendilerinde görülen iki lâleye “Dehkanî Hâtayi” ve “Dehkanî Kırmızı” isimleri verilmiştir. Bunlardan Hasan Beşe 1692 (H. 1104)...
Ansiklopedi

ABDİ (Yusufçavuşzade)
Cevri Çelebi hikâyesinin kahramanlarından ve İstanbul nevcivan tiplerinden; Dördüncü Murad zamanında fevkalâde güzel bir delikanlıdır, bir gün babasının konağında pencere önünde otururken, konağın karşısında Mehmet Çelebinin berber dükkânında bulunan C...
Ansiklopedi

ABDİ (Küçük)
Tulûat san’atkârlarından; hayatı hakkında malûmat edinilemedi; Ortaköyde Taşmerdivende Paressiraç tiyatrosunun bir ilânında adı geçmektedir; Birinci Cihan Harbi arifesindeki yıllardan birinin 18 İkincikânun Cumartesi günü Pathé Frères’in Napoleon Bonap...
Ansiklopedi

ABDİ (Lâğımcıbaşı oğlu)
On sekizinci asır sonlarında uygunsuz takımından bir delikanlıdır. 1789 (H. 1204) de İstanbulun sohbetlerindeki zarafeti ile tanınmış çelebilerinden Balcızadeyi öldürerek Ziştovi taraflarına kaçmış, Süruri de vak’aya şu tarih kıt’asını yazmıştı:
Hey L...
Ansiklopedi

ABDİAĞA SOKAĞI
Eyyüb kazasının Rami Yenimahallesi sokaklarındandır; Rami kışlası talim meydanı eteğinden geçen Muhacir sokağından İslâmbey caddesi üzerindeki sırta kadar uzanır (B. : Rami). Toprak yoldur, cadde denilecek kadar geniştir, Boşnak Hızır ve Paşababa sokak...
Ansiklopedi

ABDİ (Kel)
Dördüncü Murad saltanatının ilk devrinde İstanbuldaki sipahi ihtilâllerinin en namlı zorbalarından; 1631 deki ayak divanında, ki sadırâzam Hafız Paşanın hükümdarın gözleri önünde parçalanmasından ötürü Hafız Paşa vak’ası diye meşhurdur; padişahın yüzün...
Ansiklopedi

ABDİ (Bekçi)
Son ortaoyuncular arasında namlı bir san’atkârdır; zenneye çıkardı; Selâmsız semti bekçilerinden idi. Yakışıklı, zeki, hovarda bir gençti. Kavuklu Hamdi takımında oynardı; türlü işve ve nâz ile Hamdiyi epeyce sarar, ona, halkı kırıp geçirten nükteler s...
1051-1075 / 1127