1101-1125 / 1127
Ansiklopedi

ABBASAĞA CAMİİ
Beşiktaştadır; yaptıran Kızlarağası Abbas Ağadır. Sinan Paşa Camii önünden Hasfırın cadesi ve Akmazçeşme sokağından yürüyünce solda, kendi adını taşıyan dar bir sokak içindedir. Civarındaki Abbasağa mahalesi de adını bu mabetten almış ise, de, bugünkü ...
Ansiklopedi

ABBASAĞA (Kızlarağası)
On yedinci asır ortasında Osmanlı sarayının zenci haremağalarının en meşhurlarındandır; Hatice Turhan Sultan dairesinden yetişmiş, Valide Sultan ağalığına yükselmiş, Turhanın, oğlu Dördüncü Mehmed üzerindeki nüfuzu sayesinde 1668 de (H. 1078 şevvalinde...
Ansiklopedi

ABBASAĞA CAMİİ
Mollagüranide Topkapı tramvay caddesi (Millet caddesi) üzerindedir. İlk yaptıran Fatih Sultan Mehmed asrında yaşamış Selçuk Hatundur; bir yangında harab olmuş, on yedinci asır ortasında Kızlarağası Abbasağa tarafından yeniden yaptırılmış, evkafı da Aya...
Ansiklopedi

ABBASAĞA (Sekbanbaşı)
Yeniçeri ocağının kaldırıldığı sıralarda sekbanbaşılıktan mazûl olarak evinde oturmakta olan ve ocağın söz sahibi ağalarından bulunan bu zat, Vak’ai Hayriyede ocak gayreti gütmiyerek sarayda toplanan kuvvete iltihak ile padişaha sadakat gösteren Yeniçe...
Ansiklopedi

ABASIYANIK (Said Faik)
Çocukluğu birinci Cihan Harbine rastlıyan neslin edebiyatımıza mal olmuş eşsiz kıymetlerinden; eserlerinde, büyük şehrin, her gözün göremiyeceği köşeleri ve portreleri yaşıyan hikâyeci ve romancı; 1906 da Adapazarında doğdu; babası Mehmed Faik Abasıyan...
Ansiklopedi

ABAZA MODASI
On yedinci asır ortalarında Dördüncü Murad zamanında, padişahın gözdelerinden Abaza Mehmed Paşa, yüzünün eşsiz güzelliğine ve atlet yapılı vücudunun çalâk hareketlerine pek yaraşan kendine mahsus giyim ve kuşamı ile, başta bu genç hükümdar gelmek üzere...
Ansiklopedi

ABAZA PAŞANIN CASUSLARI VAK’ASI
1627 kışında, Sivas ve Erzurum eyaletlerini eline geçirerek isyan etmiş bulunan Abaza Mehmed Paşanın İstanbulda iki casusu yakalandı. Cürümlerini itiraftan sonra, Paşalarının Yeniçerilere yaptığı işkencelerle idam olundular. Her ikisi de çırıl çıplak s...
Ansiklopedi

ABBAS (Hacı)
Geçen asır sonlarında, İstanbulun meşhur İranlı tâbilerinden, Şirketi Sahhafiyei İraniyenin de ortaklarındandır (B. : Şirketi Sahhafiyei İraniye).
Bibl. : O. N. Ergin, Maarif Târihi III.
Ansiklopedi

ABBAS (Takkeci)
İkinci Abdülhamid devrinde Galatanın kabadayı külhanılerinden; batakhane - tiyatroların sayılı foricilerinden. (B. : Fori).
Bibl. : Ahmet Rasim, Muharrir bu ya.
Ansiklopedi

ABALIOĞLU (Yunus Nâdi)
İkinci Abdülhamid istibdadının sonlarından zamanımıza kadar geçen devir içinde Türk gazeteciliğinin seçkin şöhretlerinden, iş ve politika adamı; Türkiyenin en buhranlı ve kara günlerinde kalemini, millî birlik aleyhinde çalışan bozguncu cereyanlara kar...
Ansiklopedi

ABANOZ SOKAĞI
Beyoğlu kazası merkez nahiyesinin Hüseyinağa mahallesinde Balo sokağı ile Sakızağacı caddesi arasındadır. (B. : Hüseyinağa mahallesi).
İstanbulun umumî evleri bu sokaktadır. İkinci Abdülhamit zamanında burada kendi halinde Rum aileleri otururdu; Beyoğl...
Ansiklopedi

ABALIOĞLU (Nadir Nâdi)
Cumhuriyet gazetesinin sahiplerinden ve başmuharriri, 1908 de İstanbulda doğdu, Yunus Nâdinin büyük oğludur (B. : Abalıoğlu, Yunus Nâdi); Galatasaray ve Ankara liselerinde okumuş, yüksek tahsilini Avrupada görmüş, Viyana ve Berlin Üniversiteleriyle Ber...
Ansiklopedi

ABAÎ MESCİDİ
Davutpaşa iskelesinde Kasabilyas mahallesinde, bu mahalleyi Kürkçübaşı mahallesinden ayıran Bekârbey sokağında ve Bekârbey tekkesinin yanındaydı. Bugün yalnız mihrap duvarı ile minare kaidesi kalmış bir harabedir. Karşısında Şehlâ Ahmet Paşanın taş mek...
Ansiklopedi

ABACI MESCİDİ
Samatyada, Davutpaşa iskelesi civarındaydı. Yaptıran meçhuldür, bugün mevcut değildir; bitişiğinde de İstanbulun azamet ve güzelliği dillerde dolaşmış İspanakçızade Mustafa Paşa konağı vardı ki Samatya yangınlarından birinde yandıktan sonra yeri uzun z...
Ansiklopedi

ABACILAR SOKAĞI
Fatih kazasının Karagümrük nahiyesinin Haticesultan mahallesindedir. Edirnekapıda Mihrimah camiinin dış harem avlusu duvariyle Fevzipaşa tramvay caddesi arasındadır. (B. : Haticesultan mahallesi); bir kısmı da Arabacılar sokağı adını taşımaktadır. Vakt...
Ansiklopedi

ABACILÂTİF SOKAĞI
Beşiktaş kazasının Beşiktaş merkez nahiyesi Vişnezade mahallesi sokaklarındandır; Spor caddesi (eski Akaretler cadesi) ile Vişnezade camii önü sokağı arasındadır; kaba taş döşeli ve bozukça bir sokaktır. Spor caddesinden girildiğine göre, evvelâ iki ar...
Ansiklopedi

ABACIMAHMUD SOKAĞI
Fatih kazasının Samatya nahiyesinde Kürkçübaşı mahallesindedir; Sulubostan sokağı ile Cerrahpaşa camii sokağı arasındadır (B. : Kürkçübaşı mahallesi); kaba taş döşeli ve bozuk, bir araba rahat rahat geçebilecek kadar geniş ve iki havagazı feneriyle ten...
Ansiklopedi

ABACIOĞLU
On yedinci asır ortalarında namlı armatörlerden; gemileri, İstanbul ile Karadeniz limanları arasında sefer ederdi.
Bibl. : Evliyâ Çelebi, I.
Ansiklopedi

ABACIHALİM SOKAĞI
Şehir idare taksimatına göre Beyoğlu kazasının Hasköy nahiyesinin Sütlüce mahalesi sokaklarından ise de, Halıcıoğlunun arkasındaki Çıksalın tepesindedir.
Belediye şehir rehberi haritasında, Elvandirek sokağını Büklüm sokağına bağlar gösterilmiştir. Ahr...
Ansiklopedi

ABACIDEDE SOKAĞI
Üsküdarda Çavuşderesindedir; Çavuşdere caddesini Nuh kuyusuna bağlayan Bağlarbaşı caddesinin altı oldukça dik bir yokuştur; Çavuşderesinden gelindiğine ve yokuş yukarı yüründüğüne göre, Abacı Dede sokağı, soldaki ilk sokaktır. Sırtın Çavuşderesine baka...
Ansiklopedi

ABACI DEDE
On sekizinci asırda Üskürdar’da büyük şöhret sahibi cezbeli dervişlerdendir. 1700 (H. 1112) de ölmüş, Üsküdarda kendi adını taşıyan sokaktaki türbesine gömülmüştür. Rivayete göre, türbeyi sadrıâzam Nevşehirli İbrahim Paşa yaptırmış; fakat şimal rüzgârl...
Ansiklopedi

ABACI ÇEŞMESİ
Süleymaniye altında kendi adını taşıyan sokaktadır. Destari Mustafa Paşa tarafından 1608 (H. 1700) yılında yaptırılmıştır. Kesme tastan klâsik üslûptadır. Güzel bir celi hat ile bir beyitlik tarih kitabesi vardır:
Hükmî bu mısra binai çeşmeye tarihtir...
Ansiklopedi

ABACIÇEŞMESİ SOKAĞI
Süleymaniyenin altında, Eminönü kazasının Küçük pazar nahiyesinin Hoca Gıyaseddin mahallesindedir (B. : Hoca Gıyaseddin mahallesi); Vefa caddesiyle Sarı Beyazıd caddesi arasında, hafif meyilli, mukavves, bir araba rahat rahat geçebilecek kadar geniş; k...
Ansiklopedi

ABA, ABACILAR
Prof. A. Gabriel’e göre yapıldığı devirde Anadolu Hisarı
Kaba ve kalın bir nevi yünlü kumaş ve bu kumaştan yapılan esvap; İstanbulda bilhassa küçük esnaf ve ayak takımı ile dervişler, hal ve vakti icabı çuha giyinmesi lâzım gelirken, yaradılışının der...
1101-1125 / 1127