Geçen asır sonlarının tanınmış şair ve gazetecilerinden; muharrir, mualim, şair ve ansiklopedist İbrahim Alâeddin Gövsa’nın babası; 1856 da İstanbulda doğdu; zamanının seçkin ulemasından, Abdülmecid devrinde Enderun hocalığında ve huzur dersleri muharr...

Bestekâr; 1851 de Tesalya Yenişehrinde doğdu. Babası Muhzirbaşızade Ali Efendidir. Daha çoçukken, doğduğu şehrin Mevlevîhanesine intisab etti. On dört yaşında Mevlevîhane Şeyhi Nazîf Dedenin dikkatini celbetti, bu zattan Fârisî öğrendi ve Mesnevî okudu...

Aksarayın Çakırağa mahallesi sokaklarındandır. (B.: Çakırağa Mahallesi) Küçük langa caddesi (Aksaray - Samatya tramvay caddesi) ile Sineklibahçe sokağı arasında bir toprak yoldur. Cadde kavşağından yüründüğüne göre, evvelâ iki araba genişliğindedir; Ma...

Türk ordusunun kıymetli topçu zabitlerinden; Fatih Askerî Rüşdiyesinde okuduktan sonra Mühendishanei berrii hümayundan 1903 (Rumî 1319) da Topçu Mülâzimi rütbesiyle orduya iltihak etti; o devir gazetelerinin tarifi ile “Makedonyanın şüuni şuriş ve teze...

(H. 1241) 1825 de Babıâli kâtiplerinden bir zattır. Kanlı bir şehir muharebesiyle ocaklarının kaldırılmasına varan son Yeniçeri ihtilâline dair bir hâtırasını, Cevdet Paşa tarihinde şöylece kaydetmiştir: “O zaman Perşembe tatil günü olmakla Mektubii de...

Büyük Türk ve İslâm şairi Mehmed Âkifin “Safahat” ının altıncı kitabı ve bu kitabın kahramanının adıdır. Şair tarafından Fuad Şemsi Beye ithaf edilmiş olan bu nefîs eser, (H, 1342) 1923 de İstanbulda Sebilürreşad kütüphanesi neşriyatı arasında Âmedî Ma...

Tulûat tiyatrosunun büyük şöhretlerinden ve son orta oyuncularından; 1869 (H. 1285) da İstanbulda doğdu; babası Hattat Râsim Efendidir. Kocamustafapaşa rüşdiyei askeriyesinde talebe iken tiyatroya merak sararak aktör olmağa karar verdi, mektepteki ders...

Geçen asır sonlarında Orta oyununda zenneye çıkan namlı sanatkârlardan biridir. Ahmed Rasim, orta oyunundan bahsederken bir makalesinde, bu sanatkârın bir jestini tesbit ediyor: “Bir gün meşhur Kocakarı Asım, merhum Hamdinin yutturmak istediği bir cina...

İstanbulun hâneberduş külhâniler argosunda “muhabbet dellâlı”, “pezevenk”; misâl: — Şu kızıl saç, çilli, apiko delikanlıyı gördün mü?! — Tamam.. — Adı daviddir, azılzâdedir, elindekiler hep hanım evlâdı, hem gıcırı üstünde... Ahlâk, iffet üzerinde kayı...

İstanbulun hâneberduş külhâniler argosunda iki ayrı yerde kullanılır: 1) Sırnaşmak, inat ile ısrar etmek, red cevaplarına ehemmiyet vermeyip ısrar ile istemek misâl: — Gözümü açar açmaz paçoz para diye asıldı.. 2) Eli ile istimnâ; misâl: — Senin Telliy...

Asesin lûgat mânası gece bekçisi, geceleyin kol gezendir; Asesbaşı imparatorluğun eski teşkilâtında İstanbulun zabıta âmirlerinden idi. Aslında Yeniçeri ocağının bölük ortalarından 28 inci ortanın çorbacısı idi. Evliya Çelebi, on yedinci asır ortaların...

İkinci Mahmudun ilk saltanat yıllarına rastlıyan yeniçerilerin en azgın devrinde Hasıriskelesinin dolmuşa işleyen kayıklarından birinde hamlacılık yapan bir şerirdir. Tepedelenli Ali Paşa, İstanbuldaki Kapı kâhyasına biri tanburî biri kemanî iki cariye...

İstanbulun külhâni ağzında argo tâbirlerden; ilham kaynağı pîri peri ve avâre oğlancıkların tramvay arabaları arkalarına asılması manzarası ile bazı arabalara konulan “depoya gider” levhasıdır; rastlayıp tutuluverdikleri ve kandırarak rastladıkları bir...

Beşiktaş merkez nahiyesinin Yıldız mahallesi sokaklarındandır. Âsariye caddesi üzerindedir. Başlangıçta kabataş döşeli bir meydancık manzarası arzeder. Caddeden girildiğine göre sağ yanda Âsariye Camii ve karşıda da bir ahşap ev vardır. Sol yanda iki k...

Şirketi Hayriyenin en eski vapurlarından biri; (1281) 1765 de inşa edilmiş, (1282) 1866 da hizmete girmişti; makinesi 90 beygir kuvvetinde 139,80 ton hacminde bir vapurdu; (1324) 1906 da şirketin vapur kadrosu içinde görülen Âsayiş bu tarih ile (1327) ...

Beşiktaşta Yıldız mahallesinde, kendi adını taşıyan caddenin üzerindedir. Bu caddeye Çırağan caddesi (Beşiktaş tramvay caddesi) kavşağından girildiğine göre yirmi otuz adım ileride sağ kola düşer Methal kapısı yine kendi adını taşıyan çıkmaz sokak üzer...

Beşiktaşın Yıldız mahallesi yollarından olup Çırağan Caddesi (Beşiktaş tıramvay yolu) ile bu mahallenin üst tarafında bulunan Eğriçınar sokağı arasında uzanır. Tramvay yolundan yüründüğüne göre sağda Âsariyecamii Çıkmazı, Salçıklar Sokağı, Âlimkadın Çı...

Evliya Çelebinin kaydına göre on altıncı asır sonlarında yaşamış bir nakkaş, ressamdır. Büyük seyyah, Yenikapı mevlevihanesinden bahsederken — ki yapı tarihi 1006, Milâdî 1597 dir —, nereside olduğunu aydın olarak göstermeden “Âsarî namında bir ressam,...

On yedinci asırda yaşamış ünlü bir Ermeni hekimidir. 1625 sıralarında bir müddel İstanbul’da yaşamıştır. Kevork Pamukçuyan

1890 etrafında İstanbulun en namlı hususî mekteplerinden biri olan Hacı İbrahim Efendinin “Darüttalim Mektebi”nin talebeleri tarafından çıkarılmış aylık bir mecmuadır. Darüttalim, arabcayı kolay usullerle ve gayet sağlam öğreten bir mektep olarak meşhu...

1828 yılı birinci kânununun yedinci pazartesi günü Râmi Kışlasında bulunan İkinci Sultan Mahmudun huzuruna Asakiri Mansûrei Muhammediyenin topçu neferi üniforması ile vücut yapısı gayet yakışıklı ve yüzü harikulâde dilber tüysüz bir genç çıkardılar; Hü...

İkinci Abdülhamid devri sonlarının namlı muhabbet dellâllarından; Sermed Muhtar Alus İstanbul Ansiklopedisine verdiği notlarda şunları yazıyor: “Daima elinde upuzun bir âsa ile caddelerde dolaştığı için bu ad verilmiş. Şekil ve şemaili kelli felli bir ...

İkinci Sultan Mahmud tarafından 1826 yılında Yençirei asker ocağının Vak’ai Hayriye denilen kanlı bir şehir muharebesiyle kaldırılması üzerine kurulan Osmanlı İmparatorluğunun yeni ordusunun adıdır (B. : Yeniçeri; Vak’ayi Hayriye). Bu yeni ordunun ilk ...

Evliya Çelebi, on yedinci asır ortalarında Dördüncü Sultan Murad zamanında İstanbulda yapılan büyük Ordu - Esnaf alayını tasvir ederken sazendelere ayırdığı sahifelerde kaba zurna, cura zurna, Âsafî zurna, Arabî zurna, Acemî zurnave Şehabî zurna adı il...