TR
Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
About
Istanbul Encyclopedia
Reşad Ekrem Koçu
Web Project
Archive
❯
H
❯
H28
Haydar (Zâkir Kara) article
HAYDAR ( Zâkir Kara ) – “1293 (1876) Moskof Harbinden evvel Sirkeci civârında Aydınoğlu Dergâhı dervişlerinden (B.:Aydınoğlu Dergâhı,cild 3,sayfa 1520) bir kalender âşık olup o tarihlerde yaşı altmışı bulmuş uzun boylu,müheykel ve vechen gaayetle melih bir adamdı; sakalı ve kellesi matruş,pos bıyıklı,dâvûdî sesi zikre başkaca halâvet verirdi.Gerçi tekkenin dervişlerindendi ama aslında Soğukçeşme kurbinde meşhur Şengül Hamamında dellâk idi.Hamama onbeş yaşlarında iken girip soyunmuş,otuz yaşlarında iken de tekkeye gelmiş.Tekkeye intisâbı şöyle olmuş ;bir gün dergâhın aşcıbaşısı Derviş Rûşen'in yıkar iken söhbet gelimi bir türkü söylemiş,Kara Haydarın dâvûdî sesindeki halâvetle mest olan Derviş Rûşen ondan şeyhine bahsetmiş ve şeyh efendinin recâsı üzerine de hamamcı ağa uşağını tekkeye yollamış.Kara Haydar tekkede okuma yazma öğrenmiş ve edeb sâhibi genc olduğundan kısa zaman içinde tekkenin çok sevilen bir dervişi olmuş.Hergün hamama da gider,bir kaç saat eski hizmetine de devam ederdi.Şengül Hamamının temel taşı yerindeydi..”(Âşık Râzi Evrâkı Metrûkesi,Defter). Geçen asır sonlarında yaşamış ünlü halk şâiri Üsküdarlı Âşık Râzinin Zâkir Kara Haydara tehsis ettiği defterde ona atfedilen uzun bir de manzume vardır.Üzerinde Râzinin kalem oynattığını,yahud doğrudan kendisi tarafından ...
⇓ Read more...
HAYDAR ( Zâkir Kara ) – “1293 (1876) Moskof Harbinden evvel Sirkeci civârında Aydınoğlu Dergâhı dervişlerinden (B.:Aydınoğlu Dergâhı,cild 3,sayfa 1520) bir kalender âşık olup o tarihlerde yaşı altmışı bulmuş uzun boylu,müheykel ve vechen gaayetle melih bir adamdı; sakalı ve kellesi matruş,pos bıyıklı,dâvûdî sesi zikre başkaca halâvet verirdi.Gerçi tekkenin dervişlerindendi ama aslında Soğukçeşme kurbinde meşhur Şengül Hamamında dellâk idi.Hamama onbeş yaşlarında iken girip soyunmuş,otuz yaşlarında iken de tekkeye gelmiş.Tekkeye intisâbı şöyle olmuş ;bir gün dergâhın aşcıbaşısı Derviş Rûşen'in yıkar iken söhbet gelimi bir türkü söylemiş,Kara Haydarın dâvûdî sesindeki halâvetle mest olan Derviş Rûşen ondan şeyhine bahsetmiş ve şeyh efendinin recâsı üzerine de hamamcı ağa uşağını tekkeye yollamış.Kara Haydar tekkede okuma yazma öğrenmiş ve edeb sâhibi genc olduğundan kısa zaman içinde tekkenin çok sevilen bir dervişi olmuş.Hergün hamama da gider,bir kaç saat eski hizmetine de devam ederdi.Şengül Hamamının temel taşı yerindeydi..”(Âşık Râzi Evrâkı Metrûkesi,Defter). Geçen asır sonlarında yaşamış ünlü halk şâiri Üsküdarlı Âşık Râzinin Zâkir Kara Haydara tehsis ettiği defterde ona atfedilen uzun bir de manzume vardır.Üzerinde Râzinin kalem oynattığını,yahud doğrudan kendisi tarafından yazalarak Kara Haydara atfedildiğini sanıyoruz : Bir yârim var serkeşce Bülbül dili çerkesce Koklanmış öpülmüşdür Benden gayri herkesce Bir yârim var serseri Galata rum dilberi Fendbazlıkda ustadır İblis olmuş rehberi Bir yârim var külhenî Sırmakeşim ermeni Zâhirde gül goncası Bed bed kokuyor teni Bir yârim var şehlevend Kürdî şakii derbend Gamzeleri hançerdir Yağlı perçemi kemend Bir yârim var bulgardan Sütcüdür merdi meydan Koca Balkandan inmiş Nezâket bilmez nâdan Bir yârim var arsızca Eli uzun hırsızca Tatlısu firengidir Konuşur fransızca Bir yârim var keştiban Venedikli balaban Yalun ayaklı ammâ Gönül tahtımızda ban Bir yârim var köçekdir Raksı carkı felekdir Ayvansaray kıbtisi Hüsnü ânı gerçekdir Bir yârim var ingiliz Emrinde yedi deniz Kaptanzâde fetâya Tayfa oldum bendeniz Bir yârim var kazakdan Gelmiş gaayet uzakdan Sorarsanız neresi Karadeniz Azakdan Bir yârim var berberî Cezŷirin hizberi Perçeminde topuğa Medhe sezâ her yeri Bir yârim var arnavud Toskalardandır o put Zâhirde korucudur Gönül oğrusu haydud Bir yârim var haylazdır Sürmenelidir lazdır Kayıkcı eşbehimin Dini imanı azdır Bir yârim var esmerdir Kızılbaşdan dilberdir Tabrizî ahondzâde Bir eşekci püserdir Bir yârim var efendim Tâze servi bülendim Kastamonu türküdür Baş tâcım şehlevendim Bir kalender dervişim Güzel sevmekdir işim Sâyesinde Rûşenin Mertebeme ermişim Ubeydi Mısrîi pâk Aşkıyle oldum dellâk Sultan olsam nolacak Aslımıc bir avuç hâk Hâki vatanım Zile Futa kuşanıp bele Onbeşinde var yokdum Girdiğimde Şengüle Hizmetimde aşk ile Gayret ile şevk ile Tam onbeş yıl ter dökdüm Hamamda doldu çile Benim güzel Allahım Destgîrim hem penâhım Sen yarattın ben sevdim Var mı bunda günâhım Derviş Kara Haydar 1296 (1878-1879) da vefat etmiş ve dergâhın haziresine defnedilmişdir, kabir taşı 1943-1944 arasında duruyordu, kitâbesi şu idi :“ Ubeydi Mısrî köçeklerinden ve dergâhı serifin zâkirbaşısı Derviş Kara Haydarın rûhiiçün elfâtiha,sene 1296) Vâsıf HİÇ
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
HAYDAR (ZÂKİR KARA)
Creator
Vâsıf Hiç
Identifier
H28C020
Theme
Person
Subject
Haydar (Zakir Kara), Zakir Kara Haydar, Moskof Harbi, Moscow War, Sirkeci, Aydınoğlu Dergahı, Aydınoğlu Dervish Lodge, Şengül Hamamı, Şengül Hammam, Şengül Bathhouse, Dellak, Tellak, Bath attendant, Derviş Ruşen, Âşık Razi (Üsküdarlı), Üsküdarlı Âşık Razi
Type
Document
Format
Typewriting, Handwriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Text written for the Hay-Haydar-Hayden chapter of Istanbul Encyclopedia. Stanzas by Üsküdarlı Âşık Râzi and inscription on Haydar Kara's grave are cited.
Note
Typewriting on paper. Print notes,corrections and additional text are written with pen.
See Also Note
Aydınoğlu Dergâhı, cild 3, sayfa 1520
Bibliography Note
Âşık Râzî, "Evrâk-ı Metrûke", Defter
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
In collaboration with  
Rights Statement
Cookie Policy
LPPD